Cofnij:
Dla mnie moda w filmie ma dwa bardzo ważne aspekty. Powiedział Pedro Almodóvar w rozmowie z New York Times w 1994 roku. Z jednej strony kształtuje estetykę filmu, ponieważ ważny jest kolor. Paletę kolorów ustalam jak malarz, tyle że pracuję w trójwymiarze. Z drugiej strony kostiumy dostarczają informacji o postaci, wykonywanej przez nią pracy, jej stanie, jak się czuje. Kostiumy to nic innego jak powierzchowne elementy filmu. Rzeczywiście, niewielu jest reżyserów filmowych, którzy stworzyli tak symbiotyczny związek między kostiumem a kinem, jak hiszpański reżyser, którego celebracja mody na dużym ekranie jest bogata w symbolikę i bodźce wizualne.
Almodóvar rozpoczął swoją karierę jako członek La Movida Madrileña, ruchu społecznego, gospodarczego i kulturalnego, który powstał w Madrycie po śmierci Francisco Franco w 1975 roku, wyznaczającą przejście od faszystowskiej dyktatury do hedonistycznej i wyzwolonej Hiszpanii. Znaczna część jego twórczości odzwierciedla wolność seksualną, która zdefiniowała tę epokę, a jego opowiadania często badają złożoną politykę tożsamości. Reżyser nawiązał wieloletnie relacje z projektantem Jeanem Paulem Gaultierem, którego surrealistyczne i maksymalistyczne stroje nawiązują do wrażliwości Almodóvara.
Hiszpania lat 80.
W “Kobietach na skraju załamania nerwowego” (1988 r.), Almodóvar powiedział o jego estetyce: Chciałem zestawu w stylu pop-artu, w pastelowych kolorach. Gdybym miał pieniądze i kontakty, poprosiłbym Davida Hockneya o zaprojektowanie go. Zamiłowanie do wszystkiego, co kiczowate, jest również odzwierciedlone w kostiumach. W tym samym czasie, główny projektant garderoby Almodóvara, Jose Maria de Cossío, zaczął odchodzić od kupowania ubrań w sklepach w Madrycie na rzecz zamawiania ich bezpośrednio u projektantów. Ubrania, przybrały formę garniturów w stylu Escady – bogactwo bluz w grochy i zbyt dużej biżuterii.
W późniejszym czasie, jego filmy pozostały bujne, ale stały się bardziej powściągliwe. Historie były mniej zabawne i szalone, a bardziej skupione na wyobcowaniu, starzeniu się i śmierci. Wygląd też nie był tak oburzający, ale zachował rodowód mody. Film “Kika” (1993 r.) był pierwszą współpracą Almodóvara z Jeanem Paulem Gaultierem. Projektant zaprojektował ubrania do roli Andrei Scarface – sadystycznej prezenterki telewizyjnej, która dosłownie nosi miłość do krwi. Gaultier ubrał ją w aksamitną suknię wyszywaną cekinami z biustonoszem z nagimi piesiami. Zestaw był krwawym nawiązaniem do jego kultowego stanika Madonny.
Zabawa z ciałem
Dramat psychologiczny “Skóra, w której żyję” (2011 r.), ucieleśnia tematyczny związek Almodóvara z ubiorem i tożsamością. Dr Roberta Ledgard (Antonio Banderas), maniakalny chirurg plastyczny, bada konstrukty płciowe, zdradę i samotność przez eksperymentowanie z ciałem. Odniesienia do prac artystki Louise Bourgeois pojawiają się w całym filmie. Zwłaszcza w nagich bodystockingach Gaultiera, które również wskazują na zamiłowanie projektantki do gorseciarstwa. W dalszej części filmu pojawiają się kolejne luksusowe marki. Ledgard wręcza Verze niechciany prezent w postaci kosmetyków Chanel i kwiecistą sukienkę Dolce and Gabbana.
“Skóra, w której żyję”, kadr z filmu
W “Julieta” (2016 r.), dwudziesty pełnometrażowy film Almodóvara, będący adaptacją trzech opowiadań autorstwa laureatki Nagrody Nobla, Alice Munro, epoka jest często określana przez kostiumy, które zostały wymyślone przez Sonię Grande. Jako studentka w latach 80., dwudziestokilkuletnia Julieta, nosi moherowe golfy i tweedowe ołówkowe spódnice. Jako dorosła kobieta preferuje eleganckie francuskie domy mody Hermès i Céline. Wkłada również parę oprawek zaprojektowanych przez Phoebe Philo, gdy wita się z przyjaciółką swojej zaginionej córki. Ona również jest niesamowicie wyczulona na modę i ubrana od stóp do głów w Diora.
Transformacja mody Almodóvara
W pierwszym anglojęzycznym przedsięwzięciu Almodóvara, “Ludzki głos” (2020 r.), który trwa zaledwie trzydzieści minut, kostiumy zmieniane są aż sześć razy. Wśród nich znajduje się ulubiony odcień czerwieni Almodóvara, w postaci kompletu od Balenciagi. Męski, monochromatyczny kobaltowy garnitur (również Balenciaga) oraz zestaw Dries Van Noten, składający się ze złotych spodni z lamé i czarnej skórzanej kurtki, które postać Swintona wybiera tuż przed dramatyczną sceną końcową. Ten film doskonale oddaje transformację mody i symbolikę w filmach Almodóvara. Mimo że bohaterka jest załamana i przygnębiona po rozstaniu z partnerem, pozostaje nienagannie ubrana. A więc nie jest konieczne odzwierciedlanie cierpienia niedbałym wyglądem. Brak zmiany ubrania byłby imitacją tego, co wielu ludzi w prawdziwym życiu utożsamia z rozpaczą. Wygląd miał symbolizować radykalną zmianę w sposobie myślenia i zachowania bohatera, odzyskanie poczucia własnej wartości, kobietę o wiele silniejszą.
“Ludzki głos”, kadr z filmu
Moda w filmach Pedro Almodóvara musi zaskakiwać i opowiadać. Od lat 80. reżyser bardzo się rozwinął pod tym względem. Szuka innych koncepcji, które są czystsze i znacznie bardziej wyrafinowane. Jego prace (w tym moda) pięknie odzwierciedlają to, jak Hiszpania zmieniła się przez ostatnie czterdzieści lat. Ale na tle często dramatycznych historii i ludzkich zachowań, moda reprezentuje w filmach Almodóvara optymizm. W artykule na ten temat w New York Times z 1994 roku reżyser mówi o ubieraniu głównej bohaterki “Kiki”: Dla mnie sposobem wyrażania optymizmu na zewnątrz są duże dekolty, są nawet wtedy, gdy zostawił cię partner, porwała ciebie wariatka, schowałaś ciało męża do głębokiej zamrażarki lub po prostu się starzejesz.
